مقدمه

مقدمه

ماهی های پرورشی عموما به دو گروه ماهیان آب های سرد و اب های گرم تقسیم می گردند که ماهی قزل آلاو آزاد جزء گروه اول بحساب می آیند.اگرچه اب و هوا در بیشتر مناطق گرم است،با وجود این تقریبا در هر یک از استانها یک یا چند منطقه مناسب برای پرورش ماهی های آب سرد وجود دارد.

بهترین درجه حرارت برای رشد و نمو ماهی قزل آلا حدودا 17 درجه سانتی گراد است ولی اگر چنین حرارتی در طول سال ثابت باشد ، تولید عناصر تناسلی و در نتیجه تولید مثل ماهی انجام نمی گیرد. آب برخی قنوات و چشمه سارهای کشور ممکن است دارای چنین خاصیتی باشد ، چنین آبهایی برای پرورش ماهی قزل آلا مناسب است ولی تکثیر آن باید در آبهایی با حرارت 8تا10 درجه سانتی گراد انجام گیرد.

ماهی آزاد دریای خزر در واقع نوعی قزل آلا است که فقط بخاطر بزرگ بودنش به آن ماهی آزاد گفته می شود،این ماهی ها معمولا مانند قزل آلای پرورشی بعد از تخم ریزی نمی میرند.این گروه از ماهیان کلا جزء لذیذترین ماهی های خوراکی هستند و اکثرا از قیمت بالایی برخوردار می باشند که ماهی قزل آلای پرورشی از اهمیت خاصی برخوردار است.

اگرچه برای پرورش آنها کارگاهای مخصوصی احداث می گردد ولی می توان در آبهای نسبتا خنک که بصورت جویبار،چشمه،قنات و... است برای مصرف خانوادگی و تولید محدود پرورش داد. در حال حاضر میزان تولید این ماهی در کشور سالانه 10000 تن است که بدون شک باز هم در اینده افزایش خواهد یافت.

تاریخچه پرورش ماهی قزل آلا

پرورش یا کشت ماهی در شرایط مصنوعی پیشینه ای چند هزارساله دارد، اما پرورش آزاد ماهیان فعالیت نسبتا جدیدی است. این ماهیان ابتدا در قرن گذشته بمنظورتامین و افزایش ذخایر ماهی در منابع آبی جهت ماهیگیری بصورت مصنوعی پرورش یافتند،نظریاتی وجود دارد که نشان می دهد پرورش این ماهی را نخستین بار سرخ پوستان غرب آمریکا با انتقال تخم ها از رودخانه ها به مراکز پرورش آغاز نمودند. دانمارکی ها پیشتاز پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان برای تغذیه انسانی بودند، در حال حاضر این صنعت در بیشتر کشورهای پیشرفته سردسیر فراگیر شده است.پرورش ماهی آزاد اقیانوس اطلس در اسکاتلند و نروژ و اخیرا در شیلی و تاسمانی پیشرفت سریعی داشته است، ماهی آزاد اقیانوس آرام بومی سواحل غربی آمریکا و کانادا است ، علاوه بر پرورش در آن مناطق در کشورهایی چون نیوزلند نیز پرورش می یابد.

از لحاظ تقسیم بندی قزل آلا جزء آنادرموس ها هستند،قزل آلای پرورشی ایران بیشترگونه رنگین کمان و نخستین گونه از خانواده آزاد ماهیان یا سالمونیده می باشد که پرورش آن در استانهای مازندران و کهکیلویه اهمیت زیادی دارد.

فصل تخم ریزی آنها در نیمکره شمالی ماههای دسامبر تا می است و در ایران خلال پاییز و زمستان تا ابتدای بهار ادامه می یابد.